Tautologia czyli siła i moc
Tautologie to zbędne powtórzenia stosowane często w mowie potocznej. Relacja między wyrazami jest najczęściej współrzędna.
Najpopularniejsze tautologie to:
- twórczy i kreatywny
- stan i kondycja
- klimat i atmosfera
- i jeszcze na dodatek, i jeszcze w dodatku
- jednocześnie, w tym samym czasie
- siła i moc
- suwerenność i niezawisłość
- odwaga i męstwo
- najlepszy i optymalny
- ostentacyjne, na pokaz
- nielegalny i niezgodny z prawem
- geneza i źródło, geneza i pochodzenie
- wbrew pozorom, jak mogłoby się wydawać
Dlaczego takie zestawienia budzą kontrowersje?. Przyjrzyjmy się niektórym z nich.
- nielegalny i niezgodny z prawem – nielegalny to z definicji niezgodny z prawem. Nie ma rzeczy legalnych, które jednocześnie są niezgodne z prawem.
- geneza i źródło – wyrazy te stanowią synonimy, ich znaczenie jest takie samo. Nie ma więc sensu ich powtarzanie w wypowiedzi.
- ostentacyjne, na pokaz – zachowanie uznane za ostentacyjne równie dobrze można określić zachowaniem na pokaz. Wystarczy jedno określenie w wypowiedzi.
Tautologie wprowadzają nadmiar znaczenia, powtórzenie, które kumuluje tę samą treść. Wyrazy o tym samym znaczeniu występują zupełnie niepotrzebnie obok siebie. Usuwając jeden wyraz lub dłuższe wyrażenie, nie zmienimy sensu całej wypowiedzi.
Wyjątkiem mogą być konstrukcje wykorzystujące tautologię jako środek artystycznego wyrazu, np. w utworze literackim, wierszu, tekście kreatywnym. Autorzy używają ich celowo. Właśnie po to, żeby pokazać przesadę czy śmieszność wyrażenia.
W codziennej wypowiedzi takie powtarzanie wyrazów nie powinno się zdarzyć. Lepiej więc mówić prościej, ale poprawnie.
zobacz też: pleonazm
opracowane na podstawie : https://polszczyzna.pl; Wikipedia